به نقل از «خبرگزاری برنا»

دریاچه ارومیه با اطلاع قبلی خشکید/ توفان نمک دریاچه ارومیه چه زمانی بر می خیزد؟

تاریخ انتشار: ۱ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۴۴۰۹۴

صدای خشک شدن دریاچه ارومیه از اواسط دهه 80 زنگ خطر را به صدا در آورد و این دریاچه هم اکنون در آستانه خشکی کامل است این درحالیست که سازمان حفاظت محیط زیست که مسئولیت اصلی حفظ تالاب‌ها و حوضه‌های آبریز را دارد، تاکنون موفق به احیای آن نشده است.

به گزارش خبرنگار محیط زیست خبرگزاری برنا؛ تغییرات آب و هوایی و گرم شدن زمین از جمله مهمترین مشکلات انسان در چند دهه اخیر است و این تغییرات به ­صورت مستقیم و غیرمستقیم بر زندگی جامعه بشری تاثیرگذار بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!    پژوهش ها در زمینه این دریاچه که وسعت حدود 6هزار کیلومتر مربع دارد حاکی از آن است که با توجه به سکونت بیش از 3 میلیون نفر در پیرامون دریاچه ارومیه، وجود باغات، زمین­ های کشاورزی و گونه­ های متنوع جانوری و گیاهی، در صورت خشکی کامل این دریاچه سکونت و سلامت محیط ­زیست در این ناحیه با مشکلات جدی مواجه می­شود و از بین رفتن منابع غذایی و حیاتی باعث بروز تنش ­های قومی و اجتماعی خواهد شد.

این دریاچه که در شمال غرب کشور قرار دارد بزرگ‌ترین دریاچه آب شور خاورمیانه به شمار می‌آید و از اواسط دهه 80 صدای خشک شدن آن زنگ خطر را به صدا در آورد و این دریاچه هم اکنون در آستانه خشکی کامل است و سازمان حفاظت محیط زیست که مسئولیت اصلی حفظ تالاب‌ها و حوضه‌های آبریز را دارد، تاکنون موفق به احیای آن نشده است.

دلایل بسیاری از جمله سد سازی بی‌رویه، احداث بزرگراه بر روی دریاچه و استفاده بی‌رویه از منابع آب حوزه آبریز دریاچه و همچنین بارش کم برف و باران در سال‌های اخیر باعث خشک شدن این دریاچه شده است.

یکی از اقدامات برای جلوگیری از این اتفاق شوم تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه بود اما امروز این ستاد را در دسته ستادهای منحل شده می بینیم  علاوه براین تلاش برای کاهش سطح زیر کشت اراضی کشاورزی، تغییر الگوی کشت و لزوم تخصیص حقابه دریاچه از سوی وزارت نیرو بودانجام شد اما این اقدامات خروجی لازم را برای دریاچه ارومیه نداشته است.

محمدباقرقالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی در تاریخ 23 تیرماه 1401 در جریان رسیدگی به گزارش کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مبنی بر تصویب تقاضای تحقیق و تفحص از عملکرد ستاد احیای دریاچه ارومیه، پس از تصویب این تقاضا توسط نمایندگان مجلس در اظهاراتی تأکید کرد: واقعاً موضوع دریاچه ارومیه موضوعی مهم و ملی است و موضوعی استانی نیست و اگر به احیای این دریاچه توجه نشود و درباره آن چاره اندیشی صورت نگیرد اثرات زیست محیطی ناشی از آن چندین میلیون نفر را تحت تأثیر مسائل اقتصادی، سلامت و بهداشت قرار می‌دهد.

رئیس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر لزوم توجه به دریاچه ارومیه گفت: دریاچه ارومیه نقطه ای کاملاً استراتژیک است و از بین رفتن آن ظرفیتهای اقتصادی و محیط زیستی و کشاورزی کشور را به پتانسیلی منفی تبدیل می کند که قابل جبران نیست و ممکن است زیست را در بخش هایی از سرزمین ما تحت تاثیر قرار دهد.

وی یادآور شد: توجه به دریاچه ارومیه موضوعی ضروری است و خواهش من از دولت محترم این است که چنانچه اقداماتی که درباره دریاچه ارومیه انجام شده اشکالاتی دارد آنها را مرتفع کنند چرا که اگر امروز هزینه‌ها در طرحی مدون و درست انجام نشود بعدها با چند برابر هزینه های امروز باید خسارت های ایجاد شده را جبران کنیم و این سرمایه نیز چنانچه امروز دریاچه را حفظ نکنیم، قابل بازگشت نخواهد بود.

بحران­های زیست­ محیطی موجود در ایران از جمله کمبود بارش، خشک شدن رودها، تالاب­ها و دریاچه­ ها باعث بروز مخاطرات و آسیب­پذیری طبیعی و انسانی شده است. در این میان خشک شدن دریاچه ارومیه به­ عنوان یک بحران ملی می­تواند در ایجاد مشکلات و مخاطرات طبیعی و انسانی نقش مهمی را ایفا کند.

در این راستا علی سلاجقه رییس سازمان محیط زیست با تاکید بر اینکه رئیس‌جمهور نیز بر مساله احیای دریاچه ارومیه تاکید دارد گفت: با توجه به روند تغییر اقلیم که در حال رخ دادن است، باید خود را با این شرایط سازگار کنیم و روند تغییر کاربری‌ها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه مدیریت شود.  در این حوضه آبریز اقداماتی انجام شده که باید به اتمام برسد و تمرکز ما نجات دریاچه است. قرار بر این بود ۲۲ بهمن سال ۱۴۰۰ تونل انتقال آب از رودخانه زاب به دریاچه ارومیه افتتاح شود و ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب به دریاچه برسد، اما چهار کیلومتر از تونل مشکل دارد.

وی ادامه داد: تصفیه‌خانه‌های شهرهای ارومیه و تبریز نیز به سرانجام رسیده، اما فاز دوم در ستاد احیا بحث نرم‌افزاری است که برای ما خیلی مهم است. از روزی که ستاد احیا شکل گرفته، سطح زیر کشت افزایش یافته که این دو مساله با هم تناقض دارند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همچنین در خصوص اصلاح الگوی کشت در منطقه افزود: حقابه‌ای که داده می‌شود باید سر تالاب باشد چون در طول مسیر بهره‌بردار زیاد است و حقابه‌ای به تالاب نمی‌رسد. در این زمینه در حال پیگیری هستیم. در حوضه آبریز دریاچه الگوی کشت باید تصحیح شود تا از گونه‌های کم‌آب‌بر بهره ببریم و سطح کشت کاهش یابد. مطمئن باشید دریاچه ارومیه با رویکرد سخت‌افزاری و نرم‌افزاری پیگیری می‌شود تا دوباره آب به دریاچه برگردد و هفته‌ای نیست که در دولت موضوع دریاچه را پیگیری نکنیم.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تاکیدکرد: شرایط سازگاری با تغییر اقلیم می تواند تا حد زیادی مشکل را برطرف کند، در دولت قبلی و از زمان ایجاد ستاد احیای دریاچه ارومیه اقدامات سخت افزاری زیادی با هزینه های هنگفتی صورت گرفته است که باید در این دولت تلاش کنیم تا به پایان برسد و این هزینه‌ها نتیجه بخش باشد. 

سلاجقه با تاکید بر اینکه بر روی نجات دریاچه متمرکز شده ایم، گفت:  آمادگی برای انتقال ۶٠٠ میلیون متر مکعب آب از کانی سیب به دریاچه ارومیه وجود دارد اما هنوز تونل کانی سیب آماده نشده است تا آب منتقل شود؛ از سوی دیگر تصفیه خانه های ارومیه و تبریز آماده شده تا ١٠٠ میلیون متر مکعب آب وارد دریاچه ارومیه شود.

سلاجقه افزود: بحث بعدی ما با وزارت نیرو است تا حقابه دریاچه را بدهد اما مشکلی که در روند آزادسازی حقابه وجود دارد این است که در روند جاری سازی حقابه، آب در مسیر منحرف می شود و به تالاب نمی رسد از این رو در تلاشیم تا راهکارهایی ارایه دهیم که حقابه مستقیم به تالاب برسد و در تلاشیم تا این روند برای تالاب های دیگر هم اجرا شود. 

احیای این دریاچه چندصدساله میلیاردها تومان بودجه کشور را به خود اختصاص داده است.

جلال محمودزاده نماینده مردم مهاباد در مجلس شورای اسلامی در مورد آخرین وضعیت دریاچه ارومیه گفت:حجم آب موجود در دریاچه ارومیه به حداقل میزان خود رسیده است، در طی چند سال اخیر نه تنها ورودی قابل قبولی نداشته بلکه با شدت گیری کاهش بارندگی، افزایش خشکسالی‌ها و تبخیر بیش از اندازه، منجر به نابودی این دریاچه شده است؛ در کنار تمام این عوامل احداث سدهای متعدد در اطراف این دریاچه شرایط آن را وخیم‌تر کرده است.

وی افزود: انتقال حدود ۳۰۰ میلیون متر مکعب از آب دریاچه برای رونق بخش کشاورزی، صنعت و شرب به تبریز؛ ترک خوردگی عمیق ۷۰۰ کیلومتر از تونل انتقال آب دریاچه زاب، این دریاچه را با اما و اگرهایی مواجه کرده است.

عضو هیات رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی یادآور شد: در حال حاضر ورودی به دریاچه ارومیه صفر است؛ باید بپذیریم حیات دریاچه شور آذربایجان رو به پایان است اگر اقدام عاجلی برای احیای آن صورت نپذیرد.

وی ادامه داد: ستاد احیای دریاچه ارومیه در طی ۱۰ سال عملکرد مناسبی برای زندگی دوباره این دریاچه نداشته است، هیئت تحقیق و تفحص در حال بررسی است تا به این نتیجه برسیم اعتبار اختصاصی این دریاچه در چه محل هایی هزینه شده است.

خشکسالی در سراسر کشور روند خشک شدن دریاچه را تند تر کرده است که تبعات بی‌شماری را شامل می شود. خیزش توفان نمک ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه یکی از این اتفاقات ناگوار خواهد بود که به تبع آن ذرات موجود در ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه که حاوی ترکیبات کلسیم، آهن، آلومنیوم و منیزیم هستند. خطر ابتلا به سنگ کلیه، گرفتگی مجاری کلیه و رگ‌های خونی را بالا می‌برد. آهن موجود در این ریزگردها نیز ممکن است منجر به ورم و بروز آسیب‌های چشمی شود و جذب آن از طریق تنفس طولانی‌مدت نیز التهاب ریه را در پی دارد.

تنفس منیزیم موجود در ریزگردها باعث افسردگی، گیجی و ضعف عمومی می‌شود اما درباره آلومینیوم وضع از این هم بدتر است و حتی تنفس کوتاه‌مدت ذرات حاوی آلومینیوم باعث سرفه، تحریک شش و صدمه به دستگاه تنفسی می‌شود. اگرچه خشکی دریاچه ارومیه طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها یا اختلالات را موجب می‌شود اما مهم‌ترین و شایع‌ترین این اختلالات متوجه ریه، مری، سیستم عصبی و دستگاه‌های داخلی خواهد شد.

تا هزاران کیلومتر دورتر یعنی تا  شمال شرق ایران را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد  و گستره آن به استان‌های تهران، قم، خراسان شمالی، خراسان رضوی و سمنان هم  می‌رسد. در بهترین حالت حدود ۶ میلیون نفر از جمعیت ساکن در حاشیه این دریاچه را مجبور به ترک منطقه خواهد کرد.

براساس آمارهای منتشره، حجم آب دریاچه ارومیه به کمتر از ۱.۱ میلیارد مترمکعب رسیده است که نشان از خشک شدن ۹۴درصد آن دارد.

دستگاه‌های اجرایی مانند وزارت نیرو، جهاد کشاورزی، سازمان محیط زیست و… به عنوان نهادهای اجرایی وظایفی دارند که باید بودجه میلیاردی که هرساله در راستای احیای این دریاچه در نظر گرفته می شود را به سرانجام برسانند!

 

انتهای پیام/

آیا این خبر مفید بود؟ 0 0

نتیجه بر اساس 0 رای موافق و 0 رای مخالف

منبع: خبرگزاری برنا

کلیدواژه: دریاچه ارومیه محیط زیست

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۴۴۰۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تصاویر| تفریح در بخش پرآب دریاچه ارومیه

آفتاب‌‌نیوز :

با بارش‌های اخیر ساحل کاظیم‌ داشی بهتر از قبل شد تا حدی که مردم بتوانند خود را به آب شور دریاچه بزنند و از منافع درمانی‌اش بهره‌مند بشوند.